Auto belangrijker dan kwetsbare hei

De gemeenteraad van Hilversum heeft een Mobiliteitsvisie aangenomen. Daarin staat wat de gemeente de komende jaren gaat doen om Hilversum bereikbaar te houden en alle verkeersstromen in goede banen te leiden. Anno 2021 kan zo’n visie natuurlijk niet zonder de ambitie om natuur en milieu zoveel mogelijk te sparen.

Een van de opmerkelijkste ideeën is dan ook een autotunnel onder de Westerheide (tussen de Larenseweg en de Nieuwe Crailoseweg. Voor wie Hilversum niet goed kent: vanaf ongeveer het begin van de bebouwde kom komend vanaf de A1 tot einde Mediapark, ter hoogte van de televisietoren). Die route voert onder hei en bos. Kosten: minstens 250 miljoen euro. Volgens insiders zal realisatie eerder richting het miljard gaan. Waarom zo’n megalomaan en natuur slopend project, dat in een niet eens zo ver verleden al is afgeschoten?

Op de Joh. Geradtsweg staat het verkeer vaak vast, tot frustratie van aanwonenden. Auto’s stinken en maken lawaai. Al dat drukke verkeer is niet goed voor de gezondheid. Verder is het prima wonen aan de Joh. Geradtsweg: twee-onder-een-kap, ieder huis een oprit, voor- en achtertuin… Hilversums middleclass-sjiek. Enige spelbreker is dus die drukke weg voor de deur, al tientallen jaren onderdeel van de Hilversumse ring. Wie weleens van de A1 naar het Mediapark rijdt, weet welk stuk hier wordt bedoeld: van het Joop den Uylplein tot het spoorviaduct. Overigens maakt het autoverkeer met bestemming Mediapark nog geen 20% van het totale autoverkeer uit. Toch ‘eisen’ omwonenden een bypass, een nieuwe route van de A1 naar Mediapark via de verderop gelegen Erfgooiersstraat of via een tunnel onder de hei. Of ze er veel mee opschieten, is zeer de vraag.

De Hilversumse politiek is niet altijd eenvoudig te volgen. In de raadscommissie leek het er nog op dat alle partijen mordicus tegen een tunnel waren. Op D66 na. Dat is de partij van verkeerswethouder Annette Wolthers, die het plan uit haar hoge hoed had getoverd. Toen het in de gemeenteraad op stemmen aan kwam, bleken de coalitiekaarten toch net weer anders geschud. Alle negatieve adviezen van onder andere het Goois Natuur Reservaat (GNR) ten spijt, kreeg een SP-voorstel om ‘dus’ ook geen geld te verspillen aan prijzig onderzoek naar zo’n tunnel alleen steun van PvdA, Democraten Hilversum, ChristenUnie en GroenLinks.

Voor de bewoners van de Joh. Geradtsweg hoeft het niet per se een tunnel te zijn. Hun stukje ringweg omleggen via de Erfgooiersstraat mag ook. Als commissiewoordvoerder heb ik duidelijk gemaakt dat de PvdA het ‘over de schutting van de buren gooien’ van het drukteprobleem even onacceptabel vindt als een tunnel onder de hei. Aan de Erfgooiersstraat wonen minstens twee keer zoveel mensen als aan de Joh. Geradtsweg. Bovendien ligt pal naast de weg kwetsbaar bosgebied. Een directe aansluiting van de Larenseweg (N525) op de Erfgooiersstraat kan niet zonder een gigantische sloop van bos én bebouwing. Kortom, een bijna even absurd idee als een tunnel onder de hei. Zonder grote aanpassingen, via de Lindenlaan bijvoorbeeld, betekent de Erfgooiersroute dat de verkeersoverlast naar nog veel meer bewoners wordt verplaatst.

De Gooi en Eemlander suggereerde dat ik de bewoners van de Joh. Gerardtsweg, die in de raadscommissie kwamen inspreken, zou hebben gemaand ‘zich wat nederiger op te stellen’. Die conclusie is voor rekening van de verslaggever. Dat bewoners een oplossing voor het drukke autoverkeer zoeken, vind ik niet meer dan begrijpelijk. Alleen is een heitunnel noch de zogeheten Erfgooiersroute een serieus te nemen oplossing. De prijs voor beide is veel te hoog, voor mens én milieu, en het effect hoogstwaarschijnlijk nihil. Zoals gezegd, je gooit je rotzooi niet over de schutting van de buren en ook niet in de natuur. Maar dat ontslaat de gemeente niet van het zoeken naar een wel haalbare én effectieve oplossing.

Hilversum autostad

De Mobiliteitsvisie 2040 gaat nog steeds uit van Hilversum als autostad. Zelfs aan de anachronistische parkeergarages Marktgarage (Q-Park), Hilvertshof (Q-Park) en Noordse Bosje mag je niet komen, en dus stelt ook de ambitie van een autoluwe binnenstad weinig voor. Wethouder Wolthers erkent dat ook en belooft slechts een ‘emissievrije’ binnenstad. Straks dus nog wel met je dikke Tesla of elektrische Jaguar tot op het dak van de Action en de Hoogvliet, maar oma met haar pruttelende Canta is daar over enige tijd niet meer welkom.

Maar van emissievrij wordt Hilversum wel schoner, toch? Dat klopt. Maar daar hebben we geen Mobiliteitsvisie voor nodig. Vanaf 2030 mogen er toch al geen nieuwe auto’s met benzine- of dieselmotor meer worden verkocht (behalve hybride, die mogen nog tot 2035 worden verkocht). De elektrificatie van het wagen- en scooterpark zet in redelijk hoog tempo door. Misschien had D66 de bewoners van de Joh. Geradtsweg kunnen antwoorden: Tegen de tijd dat wij ons onderzoek naar de haalbaarheid van een peperdure tunnel of de Erfgooiersroute hebben afgerond, heeft u al veel minder last van uitlaatgassen en lawaaierige automotoren. Minstens de helft van het forenzenverkeer zal dan elektrisch zijn.

Laaghangend fruit

Ondertussen zijn er maatregelen denkbaar die de fileoverlast verminderen én goed zijn voor mens en milieu. Zo kan de gemeente veel meer doen aan snelheidsbeperking en een betere verkeersafwikkeling. Dat is goedkoper, realistischer en sneller te verwezenlijken dan een tunnel onder de hei. Als bewoner van de Geradtsweg zou ik daar voor gaan. Dat is allesbehalve nederig. Dwing die verwende Ferrari- en Porsche-eigenaren maar eens om 30 km te rijden in een woonstraat! De Tweede Kamer nam niet voor niets in oktober 2020 een motie aan om 30 km binnen de bebouwde kom als standaard in te voeren. Hilversum moet de motie alleen nog even uitvoeren.

Forenzen de bus en de trein in jagen helpt ook. Dan moet dan wel efficiënt en aantrekkelijk zijn. Leg transferia of P/R-parkeergebouwen aan langs de A1, de A27 en ook bij de N201. Bied snel vervoer naar het centrum en de werkgebieden (Mediapark, Arenapark) aan middels onder meer elektrische minibusjes en deelscooters/-fietsen. En wat te denken van een overdekte lopende band, zoals op vliegvelden, van het station naar Mediapark? Wees creatief.

Ook voor andere buurten geldt dat niemand zit te wachten op megaprojecten maar om s.v.p. z.s.m. zoiets simpels als om te beginnen wat extra verkeersdrempels en een extra zebrapad om dat achterlijke ge-race te stoppen. Zeker na enkele recente ongevallen, zoals op de Minckelersstraat, klinkt die roep steeds vaker. Niet dat elk ongeluk met een fietser, voetganger of scooter aan ge-race is te wijten, maar feit is dat er in Hilversum stevig wordt doorgereden, met ook alle geluidsoverlast en gevoelens van onveiligheid van dien. Zo is de Beatrixtunnel berucht om het nog even lekker extra gas geven met je auto of motorfiets met illegale knalpijp. De politie komt aan handhaven niet toe, dus de pakkans is zo goed als nihil.

Wat kunnen we doen om Hilversum veiliger en groener te maken? Maak van Hilversum een fiets- en wandelstad in plaats van een autostad. Pak het stoepparkeren (in onder meer Oost) aan, garandeer minimaal 1,5 meter doorgang op elke stoep in heel Hilversum. Stel stoplichten zo af dat fietsers niet frustrerend lang hoeven te wachten, zoals op de kruising Schapenkamp-Pr. Bernhardstraat. Haal de snelheid uit doorgaande straten, inclusief de ring, door de aanleg van drempels, versmallingen, verhoogde kruisingen en oversteekplaatsen, zebrapaden enzovoort. Dat kan ook nog effectief uitpakken tegen filevorming.

Fietspaden: ja graag, maar niet overal

Het lijkt soms taboe in fietsland om te suggereren dat je niet altijd en overal fietspaden moet willen om een route aantrekkelijk en veilig te maken voor langzaam verkeer. Buiten de bebouwde kom en langs doorgaande autoroutes zijn ze vanzelfsprekend, maar zeker in krappe binnensteden werken fietspaden soms averechts. Voorbeelden in Hilversum zijn wat mij betreft de Havenstraat en de Groest. De Havenstraat is commercieel, sociaal en verkeerstechnisch een drama, vooral vanwege de smalle vrijliggende fietspaden aan weerszijden. Op de Groest, ter hoogte van de Hilvertshof-garage, is alleen al het onderscheiden van het fietspad van stoep en straat een uitdaging, om van de oversteekplaatsen nog maar te zwijgen. Levensgevaarlijk.

Wat dan wel? In stadsstraten is een apart fietspad om meerdere redenen niet wenselijk: minder overzicht, lastiger oversteken voor de fietser, concurrentie met e-bikes, snorfietsen, e-steps etc. en het snelverkeer (naast de auto ook de brommer) voelt zich vrij om zo hard mogelijk over de ‘vrije’ rijbaan te scheuren. Rekening houden met langzamer verkeer hoeft immers niet. Beter is naar mijn mening (als niet-verkeerskundige) om straten zo in te richten dat de fietser en zijn gemiddelde snelheid er de norm zijn.

Voorbeelden in andere gemeenten bieden genoeg inspiratie. Denk aan de Amsterdamse Sarphatistraat (auto te gast) en nog dichterbij aan doorgaande 30km-routes in onder andere Bussum (Brediusweg) en Eemnes (Laarderweg). De eeuwige smoes dat het niet kan/mag vanwege Connexxion-bussen of de brandweer, of omdat een stuk weg ‘hoofdroute auto’ is, moet maar eens worden doorgeprikt.

Hoogste tijd om ook in Hilversum niet de auto vrijbaan te geven maar fiets, voetganger en openbaar vervoer.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.